De waarde van je huis verhogen, de lucht verbeteren, bijen helpen en koeler wonen: dat kan met een groen dak, en dat kun je zelf aanleggen. “Het groene dak versterkt de werking van zonnepanelen, zeker als het heet is.”
Een groen dak is geen wondermiddel, zeggen onderzoekers aan de Wageningen University & Research. Zo is de werking van een groen dak op de luchtkwaliteit nog onvoldoende onderzocht. Toch lost een begroeid dak een hoop problemen tegelijk op.
Begroeide daken houden regenwater vast, waardoor overstort van het riool wordt voorkomen, ze maken de omgeving groener, dragen bij aan de biodiversiteit, houden gebouwen in de zomer koeler én dempen geluid.
Langzaam wordt in Nederland de waarde van een groen dak ingezien, zegt Kees Hendriks, groendak-expert aan de Wageningen University & Research. Dat is hoog tijd, want de steden worden steeds heter: in grote steden als Amsterdam en Utrecht is het in de zomer zo’n 7 graden warmer dan in buitenliggende gebieden.
Steen absorbeert warmte, groen koelt
Hendriks: “Veel van het stedelijk gebied is versteend, en steen absorbeert warmte. Planten gebruiken die warmte juist en zorgen voor verkoeling.”
Op een begroeid dak komen bovendien planten en dieren voor die op zwart asfalt niks te zoeken hebben, zoals bijen, torretjes, spinnen en sprinkhanen.
“Het groene dak versterkt de werking van zonnepanelen. Na veel hitte worden de panelen donker en produceren ze minder energie. Het groene dak verwerkt die hitte.”
Kees Hendriks
In de traditionele bouw wordt nog vaak met bitumen dakbedekking gebouwd, rollen zwart teer, zegt Hendriks. “Innovatie duurt altijd even. Bouwbedrijven zijn terughoudend vanwege het kostenplaatje. Als huizenbezitter kun je ook zelf aan de slag. Er zijn kant-en-klare pakketten te koop, en een groen dak zorgt voor onmiddellijke waardestijging van je huis.”
Bovendien, zegt Hendriks, wie zonnepanelen heeft én een groen dak, genereert veel meer energie. “Het groene dak versterkt de werking van zonnepanelen, zeker als het heet is. Na een tijdlang veel hitte worden de panelen donker en gaan ze minder energie produceren. Het groene dak verwerkt die hitte.”
Niet alle daken zijn geschikt voor begroeiing, zegt de groendak-expert. Als het regent, zuigt het groen zich snel vol, en niet elk dak heeft voldoende draagkracht. Ook bij schuine daken is groen lastiger, maar niet onmogelijk. “In Enschede is een wijk gebouwd waarbij de daken zijn bedekt met groene dakpannen. Daar vervalt de waterfunctie omdat het water van een schuin dak naar beneden rolt.”
“De vuistregel is: als een volwassen man op het dak kan staan, kan het dak deze sedummatten aan”
Niloufar Babei
Het mooie van groene daken is volgens Hendriks dat de werking ervan zo veelzijdig is. Maar zomaar aannemen dat een groen dak alle problemen tegelijk oplost, is wat optimistisch. Zo is het effect van groene daken op luchtkwaliteit nog onvoldoende gemeten, zegt wetenschapper Joost Wesseling van het RIVM, gespecialiseerd in het meten van luchtkwaliteit, tegen NEMO Kennislink. “Wetenschappers hebben maar weinig metingen uitgevoerd, dus je kunt niet zomaar stellen dat groene daken een groot effect hebben op de luchtvervuiling in een stad.”
Zelf sedum uitrollen
Wie zeker weet dat het dak voldoende draagkracht heeft, kan zelf gaan daktuinieren. De meest voorkomende groene daken zijn sedumdaken, begroeid met vetplantjes die bestand zijn tegen de extreme temperatuur op het dak. Ze zijn licht, het hele jaar groen, vragen geen onderhoud en bloeien in de zomer.
Sedumrollen koop je online, bijvoorbeeld bij webshop Sedumworld. Van de honderd bestellingen per maand, zegt Niloufar Babei van de webshop, wordt vijf keer een expert ingeschakeld om de matten te leggen. De rest doet het zelf.
“Je krijgt drie rollen thuisgestuurd, een drainagemat, steenwolmat en de sedummat. Het is niets anders dan die uitrollen op je dak.” Omdat er geen aarde aan te pas komt, zijn deze rollen voor bijna elk dak beschikbaar, zegt Babei. “De vuistregel is: als een volwassen man op het dak kan staan, kan het dak deze sedummatten aan.”
Wie aan de slag wil met zo’n koel groen dak, heeft mogelijk recht op subsidie. Veel gemeenten zijn al aan de slag met een subsidieregeling, en de Energiesubsidiewijzer laat zien in welke gemeente je aanspraak kunt maken op financiële steun.
